Yeni Azərbaycan Partiyası (YAP) 1992-ci il noyabrın 21-də təsis edilmiş və Azərbaycanın müasir siyasi sistemində əhəmiyyətli bir yer tutmuşdur. Partiyanın yaranması o dövrdə ölkədəki mürəkkəb ictimai-siyasi şəraitdən irəli gəlirdi. Bu, Azərbaycanın müstəqilliyini bərpa etdiyi ilk illərdə qarşılaşdığı çətinliklərin, siyasi qeyri-sabitliyin və sosial-iqtisadi böhranların nəticəsi olaraq zəruri idi.
Azərbaycan 1991-ci ildə Sovet İttifaqının dağılması ilə müstəqilliyini bərpa etsə də, ölkədə sabit bir siyasi idarəetmə sistemi qurulmamışdı. Əvvəlki hakimiyyətlər ölkəni idarə etməkdə uğursuzluqla üzləşir, daxili və xarici siyasətdə ciddi böhranlar yaranırdı.
1992-ci ildə, xüsusilə, Ermənistanın təcavüzkar siyasəti nəticəsində Dağlıq Qarabağ münaqişəsi daha da kəskinləşmiş, Azərbaycanın ərazi bütövlüyü təhlükə altına düşmüşdü. Eyni zamanda, ölkədə iqtisadi gerilik, inflyasiya və sosial problemlər dərinləşirdi. Bu dövrdə xalqın dövlətə inamı sarsılmış, mövcud siyasi qüvvələrin idarəetmə bacarıqları sual altında qalmışdı. Belə bir şəraitdə, cəmiyyət yeni bir liderlik və siyasi kursa ehtiyac duyurdu.
Yeni Azərbaycan Partiyasının yaradılmasının təşəbbüskarı ümummilli lider Heydər Əliyev olmuşdur. Heydər Əliyevin siyasi təcrübəsi, idarəçilik bacarığı və Azərbaycanın milli maraqlarını qorumaq istiqamətindəki xidmətləri xalq arasında ona böyük etimad qazandırmışdı. Xalqın tələbi ilə Heydər Əliyevin rəhbərliyi altında Azərbaycanın müxtəlif bölgələrindən 91 ziyalı ölkədə yeni bir siyasi qüvvənin yaradılmasına ehtiyac olduğunu bəyan etdilər. Bu ziyalılar YAP-ın ideoloji əsaslarını və siyasi xəttini formalaşdırmağa töhfə verdilər.
21 noyabr 1992-ci ildə Naxçıvanda keçirilən təsis konfransında Yeni Azərbaycan Partiyası rəsmi olaraq yaradıldı və Heydər Əliyev partiyanın ilk sədri seçildi. Bu hadisə Azərbaycan siyasətində yeni bir mərhələnin başlanğıcı oldu.
Yeni Azərbaycan Partiyasının əsas ideologiyası milli maraqların qorunması, Azərbaycanın suverenliyinin və ərazi bütövlüyünün təmin olunması, ölkədə siyasi sabitliyin bərqərar edilməsi və iqtisadi inkişafın təşviq edilməsinə əsaslanırdı. Partiyanın şüarı olan “Daha güclü Azərbaycan naminə” prinsipi bu məqsədləri əks etdirirdi.
YAP qısa müddət ərzində ölkənin əsas siyasi qüvvəsinə çevrildi. Partiyanın yaradılması yalnız bir siyasi təşkilatın formalaşdırılması deyil, həm də Azərbaycanın siyasi sabitlik və inkişaf yolunda atdığı mühüm addım idi. Heydər Əliyevin 1993-cü ildə hakimiyyətə qayıdışı ilə YAP-ın təsiri daha da gücləndi və ölkə daxili problemlərin həlli istiqamətində əhəmiyyətli irəliləyişlər əldə edildi.
Yeni Azərbaycan Partiyasının yaranması Azərbaycanın o zamankı mürəkkəb şəraitindən doğan zərurət idi. Partiyanın yaradılması ilə ölkə müstəqillik illərindəki ilk böyük böhranlardan çıxış yolu tapdı və sabitlik təmin edildi. Heydər Əliyevin liderliyi altında YAP Azərbaycanın inkişafına və dünya miqyasında mövqeyinin gücləndirilməsinə böyük töhfə verdi. Bu gün də YAP Azərbaycanın siyasi arenasında əsas aparıcı qüvvə olaraq qalmaqdadır.
Sevinc Qəhrəmanova,
YAP-ın gənc fəalı
