31 mart Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü 1918-ci ilin mart-aprel aylarında Bakıda, Şamaxıda, Qubada, Lənkəranda, Qarabağda və digər bölgələrdə erməni silahlı dəstələrinin yerli azərbaycanlı əhaliyə qarşı törətdiyi kütləvi qırğınların anım günüdür. Bu hadisələr zamanı on minlərlə dinc sakin, o cümlədən qadınlar, uşaqlar və yaşlılar amansızcasına qətlə yetirilib, kəndlər və şəhərlər yandırılıb, tarixi-mədəni irs dağıdılıb. Bu qətliamları əsasən erməni millətçiləri tərəfindən yaradılmış və bolşeviklərin dəstəyi ilə fəaliyyət göstərən “Daşnaksütyun” təşkilatının silahlı birləşmələri həyata keçirib. Bakı Kommunası və Stepan Şaumyanın rəhbərliyi altında baş verən bu hadisələr Azərbaycan xalqının yaddaşında dərin izlər buraxıb.
Azərbaycan xalqının başına gətirilən ən dəhşətli faciələrdən biri də 1918-ci ilin mart-aprel aylarında daşnak-bolşevik silahlı dəstələri tərəfindən xüsusi qəddarlıqla törədilmiş kütləvi qırğınlardır. Təkcə milli mənsubiyyətinə görə minlərlə dinc azərbaycanlı məhv edilmişdir. Ermənilər evləri yandırır, insanları diri-diri oda atırdılar. Onlar tərəfindən milli memarliq abidələri, məktəblər, xəstəxanalar, məscidlər və digər tikililər dağıdılırdı.
31 Mart Azərbaycan tarixində qanlı və faciəli hadisələrlə yadda qalan bir gündür. 1918-ci ilin mart ayında erməni millətçi qüvvələri Bakı, Şamaxı, Quba, Lənkəran, Qarabağ, Zəngəzur və digər bölgələrdə minlərlə günahsız azərbaycanlını qətlə yetirmiş, kəndləri və şəhərləri dağıtmış, məscidlər və tarixi abidələri yerlə bir etmişlər.
1918-ci ilin hadisələri, Azərbaycan xalqının tarixində çox ağır izlər buraxdı. Bu dövrün qırğınları və cinayətləri, həm dinc əhalinin, həm də ümumilikdə Azərbaycan xalqının kollektiv yaddaşında unudulmaz bir faciə olaraq qalır. Bu hadisələrə baxış, bu günə qədər münaqişələr və sərhəd məsələləri ilə bağlı mübahisələrin bir hissəsi olaraq qalır. 1918-ci il Azərbaycan üçün müstəqilliyin, amma eyni zamanda böyük qanlı hadisələrin, faciələrin yaşandığı bir il oldu. Bu dövrün izləri, həm daxili siyasətdə, həm də beynəlxalq əlaqələrdə özünü göstərdi. Azərbaycan xalqının müstəqillik mübarizəsi, həm də böyük qurbanlar və itkilərlə müşayiət olunmuşdur. 1918-ci ildə baş vermiş qırğınlar, Azərbaycanın tarixindəki ən qanlı və faciəli dövrlərdən biri kimi qalır. Bu cinayətlər yalnız müəyyən bir dövrün, döyüşlərin nəticəsi deyil, eyni zamanda insanlıq tarixində bir çox travmaların təcəssümüdür.
Həsənova Səbinə,
YAP-ın fəalı
