Azərbaycan zəngin təbii ehtiyatlara, xüsusilə neft və qaz resurslarına malik ölkələrdən biridir. Neft sənayesinin inkişafı ölkə iqtisadiyyatında mühüm rol oynayır və bu sahədə beynəlxalq əməkdaşlıq daim genişlənməkdədir. Bu əməkdaşlığın əsas mərhələlərindən biri də 1994-cü ildə təşkil olunan ilk beynəlxalq neft-qaz sərgisidir. Bu sərgi təkcə iqtisadi deyil, həm də siyasi və texnoloji baxımdan Azərbaycanın dünyaya açılmasında mühüm əhəmiyyət kəsb etmişdir.1991-ci ildə müstəqillik əldə edən Azərbaycan yeni bir inkişaf yoluna qədəm qoydu. Lakin bu dövr həm də iqtisadi çətinliklər və qeyri-sabitliklə müşayiət olunurdu. Bu şəraitdə ölkənin iqtisadi potensialının nümayiş etdirilməsi və xarici sərmayədarların cəlb edilməsi həyati əhəmiyyət daşıyırdı. 1994-cü ilin sentyabr ayında imzalanan və “Əsrin müqaviləsi” adlanan neft sazişi Azərbaycanın enerji sektoruna marağı artırdı və beynəlxalq investorların diqqətini ölkəyə yönəltdi.Məhz belə bir mühüm məqamda, 1994-cü ildə Bakıda keçirilən ilk beynəlxalq neft-qaz sərgisi Azərbaycanın neft-qaz sənayesində yeni mərhələnin başlanğıcını qoydu. Sərginin təşkili Azərbaycan hökumətinin, xarici şirkətlərin və beynəlxalq təşkilatların birgə səyləri nəticəsində mümkün oldu.
İlk neft-qaz sərgisi 1994-cü ilin oktyabr ayında keçirildi və “Caspian Oil & Gas” adı altında təqdim olundu. Sərgi Azərbaycanın neft və qaz ehtiyatlarını, yeni texnologiyaları və əməkdaşlıq imkanlarını nümayiş etdirmək məqsədi daşıyırdı. Tədbirdə dünyanın müxtəlif ölkələrindən – ABŞ, Böyük Britaniya, Rusiya, Norveç, Türkiyə və digər dövlətlərdən onlarla şirkət iştirak etdi. Bu şirkətlər arasında BP, Statoil, ExxonMobil və Lukoil kimi nəhənglər də yer alırdı.Sərgi zamanı Azərbaycanın enerji sektoruna dair təqdimatlar, panel müzakirələr, yeni layihələrin təqdimatı və texnoloji yeniliklərin nümayişi baş tutdu. Bu tədbir, həmçinin, Azərbaycanla beynəlxalq tərəfdaşlar arasında birbaşa əlaqələrin qurulmasına şərait yaratdı. Bir çox xarici investorlar məhz bu sərgidən sonra Azərbaycan bazarına daxil olmaq qərarı verdilər.1994-cü ildə keçirilən ilk neft-qaz sərgisi sonrakı illərdə Azərbaycanın enerji siyasətinə və iqtisadi inkişafına dərin təsir göstərdi. Bu sərgi, enerji sektorunda şəffaflığın artırılmasına, rəqabət mühitinin formalaşmasına və qabaqcıl texnologiyaların Azərbaycana gətirilməsinə təkan verdi. Həmçinin, bu sərgi Azərbaycanda illik ənənəyə çevrilərək hər il daha geniş miqyasda təşkil olunmağa başladı. “Caspian Oil & Gas” sərgisi hazırda regionun ən nüfuzlu enerji tədbirlərindən biri sayılır.Bu sərgi yalnız iqtisadi deyil, həm də siyasi baxımdan Azərbaycan üçün əlamətdar oldu. O, ölkənin geosiyasi mövqeyini möhkəmləndirdi və regionda enerji təhlükəsizliyinin təmin olunmasında mühüm aktora çevrilməsinə şərait yaratdı.
1994-cü ildə keçirilən ilk neft-qaz sərgisi Azərbaycanın müasir neft strategiyasının formalaşmasında və beynəlxalq enerji bazarına inteqrasiyasında mühüm mərhələ oldu. Bu sərgi ölkənin enerji resurslarının dünya ictimaiyyətinə təqdim olunmasında, xarici sərmayənin cəlb edilməsində və texnoloji tərəqqinin sürətlənməsində mühüm rol oynadı. Bugünkü Azərbaycanın enerji siyasətinin uğurlarının təməli məhz o dövrdə qoyulmuşdur.
Günel Nəsibova,
Yeni Azərbaycan Partiyası,məsləhətçi
